Lára Stefánsdóttir

Um er að ræða svart rými t.d. skúr með gati og í gegnum gatið kom á hvolfi það sem var fyrir utan ef ég skil þetta rétt. Málarar voru hrifnir af fyrirbærinu því þá gátu þeir fengið rétt hlutföll í myndirnar sínar, rissað upp eftir myndinni og klárað síðar. En vandinn var að varðveita myndina hún var bara á veggnum og hvarf ef gatinu var lokað. Ég verð nú að viðurkenna að mér þætti dálítið kúl að vera í svörtum skúr með mynd á vegg en þessi fyrirbæri eru enn til.

Nema hvað menn bjuggu til kassa sem var byggður á þessum skilgreiningum og síðar tókst frönskum eðlisfræðingi Niépce að varðveita mynd sem hann tók út um gluggann á vinnustofunni sinni með held ég 8 klukkustunda lýsingartíma sem hann gerði 1816 og er talin fyrsta ljósmyndin. Gögnum sem ég er með ber ekki alveg saman en þá trúir maður skólabókinni sinni sem að vísu gerir bandarískum ljósmyndurum hærra undir höfði en evrópska efnið. En þegar maður er í bandarískum háskóla þá er það skiljanlegt enda ræðum við um íslenskan veruleika í íslenskum háskólum og hví skyldu þeir vera öðruvísi.

Hinsvegar fannst mér bráðmerkilegt að það var sú staðreynd að silfur dökknar í dagsljósi sem leysti gátuna fyrir Niépce. Efnablandan sem hann notaði til að gera fyrstu myndina var einmitt með silfri. Þó ég hafi löngum pússað silfur, pakkað því inn og falið í myrkri þegar ég var lítil stúlka þá hafði mér ekki hugkvæmst þessi möguleiki. En myndin hvarf aftur í ljósinu þar sem ljósið hélt áfram að dekkja efnablönduna en þar með var fyrsta skrefið stigið. Hér er stutt myndband af þessu ferli þar sem myndin er tekin út um gluggann alveg eins og Niépce gerði. Þetta fyrirbæri er kallað retinas. Sem væri nú gaman að vita hvað þýddi - finn það út. En annars er best að halda áfram að lesa.